- Documentatie
- Spoorlijn
- Seinen
- Stations en gebouwen
- Stoomlocomotieven
- Motortrams
- Personenrijtuigen
- Rijtuig SHM 501
- Rijtuig ZNSM
- Rijtuig ZE AB6
- Rijtuig ZVTM AB8
- Rijtuig NCS BC6/ (ex. GTM 21)
- Rijtuig GS 22
- Rijtuig SBM 24
- Rijtuig OG BC25
- Rijtuig OSM 34
- Rijtuig NTM C205
- Rijtuig RTM AB334
- Rijtuig RTM AB341
- Rijtuig RTM AB370
- Rijtuig RTM AB395
- Rijtuig NS BC423
- Rijtuig NS BC425
- Rijtuig NS BC455
- Rijtuig LTM 1502
- Rijtuig LTM 1504
- Rijtuig NS C290
- Rijtuigen SHM 51 t/m 61
- Tramrijtuigen B19 en B20
- Goederenwagens
- Overige collectie
- Documentatie
- Spoorlijn
- Seinen
- Stations en gebouwen
- Stoomlocomotieven
- Motortrams
- Personenrijtuigen
- Rijtuig SHM 501
- Rijtuig ZNSM
- Rijtuig ZE AB6
- Rijtuig ZVTM AB8
- Rijtuig NCS BC6/ (ex. GTM 21)
- Rijtuig GS 22
- Rijtuig SBM 24
- Rijtuig OG BC25
- Rijtuig OSM 34
- Rijtuig NTM C205
- Rijtuig RTM AB334
- Rijtuig RTM AB341
- Rijtuig RTM AB370
- Rijtuig RTM AB395
- Rijtuig NS BC423
- Rijtuig NS BC425
- Rijtuig NS BC455
- Rijtuig LTM 1502
- Rijtuig LTM 1504
- Rijtuig NS C290
- Rijtuigen SHM 51 t/m 61
- Tramrijtuigen B19 en B20
- Goederenwagens
- Overige collectie
Personenrijtuig 34 van de Ooster Stoomtramweg-Maatschappij (OSM)
Houten personenrijtuig op twee draaistellen.
In 1910 bouwde de firma Allan uit Rotterdam een serie rijtuigen voor de Ooster Stoomtramweg-Maatschappij (OSM). Deze reed onder andere tussen Arnhem en Zeist (later door naar Amersfoort). Een van die rijtuigen was de OSM 34.
De aanschaf van de rijtuigen AB 30-54 was een onderdeel van de modernisering van het OSM bedrijf, waarbij stoomlocomotieven werden vervangen door motorwagens en oude rijtuigen afgevoerd. De nieuwe rijtuigen hebben echter ondanks de invoering van motortractie ook gereden in door de stoomlocomotieven vervoerde trams, o.a. omdat gedurende de eerste wereldoorlog niet voldoende motorbrandstof te verkrijgen was.
Lees verder…Sluiten
Na de elektrificatie van de hoofdlijn van de OSM in de jaren 1922-1924 werden de AB 30-54 in de elektrische dienst gebruikt, maar tot de opheffing van de ook toen nog met stoomtractie geëxploiteerde zijlijn naar Wijk bij Duurstede in 1931 hebben er toch nog in stoomtrams gereden. De AB 34 had overigens reeds vroeg elektrische tractie leren kennen doordat hij in 1919-1921 was verhuurd aan de GETA. (Gemeente Electrische Tram Arnhem)
Tot 1949 heeft het rijtuig dienst gedaan bij de OSM. Eerst in de stoomtrams, later reden hier motortrams. In 1949 is het rijtuig verkocht en verplaatst naar Zeist. Hier heeft de bak van het rijtuig (al zonder onderstel) tot 1952 dienst gedaan als noodwoning. In 1952 is het rijtuig nogmaals verkocht en heeft het tot 2003 in Beusichem dienst gedaan als woning.
In 2003 is de OSM 34 verkocht aan de Stichting Beheer Museumstoomtram. Sindsdien is het rijtuig in afwachting van restauratie. Een kijkje in het rijtuig maakt duidelijk dat het als woning is gebruikt: Zie bij voorbeeld de tegeltjes achterin de wagenbak in de uitvoeriger beeld presentatie van dit rijtuig onderaan de pagina.!
Personenrijtuig OSM 34 heeft de hoogste A-status in het Nationaal Register Mobiel Erfgoed. Het representeert een beeldbepalend type, waarvan 25 exemplaren tientallen jaren dienst hebben gedaan in het centrum van Nederland. Het rijtuig heeft ten opzichte van andere rijtuigtypen in die periode een nogal opvallende vormgeving. Van dit type is rijtuig OSM 34 het enige overgebleven exemplaar.
De AB 30-54 boden 9 zitplaatsen eerste klasse en 21 tweede. De NBM, die in 1927 het bedrijf van de OSM overnam, schafte het klasseonderscheid af en liet de letters bij de nummers vervallen. In 1940 werden de rijtuigen 49 en 53 bij de gevechten om Rhenen vernield. In 1943 gingen de 50-51 en in 1944 de 39 en 54 in huur naar de GETA. Deze vier kwamen in 1944 door de gevechten om Arnhem tot stilstand en werden in 1945 gesloopt. De 33 werd in 1945 vernield.
De rijtuigen 41-42 en 44-48 werden in 1946 verkocht aan de RTM. Daar kwamen zij weer terug in stoomtramdienst. De 41,45,46,48 en 42 werden door de RTM met betrekkelijk geringe wijzigingen in 1946 in gebruik genomen als B403-404 en AB 405-407. De 44 en 47 kwamen in 1947 in dienst als BD401-402, nadat er door verbouwing een bagageafdeling in was gemaakt. Hun aantal zitplaatsen was daarbij verminderd tot 21 tweede klasse.
Specificaties |
---|
Cultuurhistorische waardering | A-status in het Nationaal Register Mobiel Erfgoed |
Bouwjaar | 1910 |
Gebouwd door | Fa. Allan |
Gebouwd voor | Ooster Stoomtram-Mij. (OSM) |
Verworven | 2003 |
Staat van het object | Wacht op restauratie |
Locatie | Opslag Benningbroek |
Lengte over buffers | 12800 mm |
Breedte zonder richels | 2200 mm |
Hoogte v.h. dak, zonder uitsteeksels | 3255 mm |
Spoorbreedte | Oorspronkelijk 1067 mm, voor gebruik bij de Museumstoomtram om te sporen naar 1435 mm |
Aantal vaste zitplaatsen | 9 eerste klasse (A), 21 tweede klasse (B) |
Aantal vaste staanplaatsen | 20 |
Totaal aantal plaatsen | 50 |
Geschiedenis |
---|
1910-1949 | In dienst als personenrijtuig |
1949-1952 | Verkocht als woning naar Zeist |
1952-2003 | Verkocht als woning naar Beusichem |
2003 | Verworven door de Museumstoomtram |
2015 | In opslag in Benningbroek |