- Documentatie
- Spoorlijn
- Seinen
- Stations en gebouwen
- Stoomlocomotieven
- Motortrams
- Personenrijtuigen
- Rijtuig SHM 501
- Rijtuig ZNSM
- Rijtuig ZE AB6
- Rijtuig ZVTM AB8
- Rijtuig NCS BC6/ (ex. GTM 21)
- Rijtuig GS 22
- Rijtuig SBM 24
- Rijtuig OG BC25
- Rijtuig OSM 34
- Rijtuig NTM C205
- Rijtuig RTM AB334
- Rijtuig RTM AB341
- Rijtuig RTM AB370
- Rijtuig RTM AB395
- Rijtuig NS BC423
- Rijtuig NS BC425
- Rijtuig NS BC455
- Rijtuig LTM 1502
- Rijtuig LTM 1504
- Rijtuig NS C290
- Rijtuigen SHM 51 t/m 61
- Tramrijtuigen B19 en B20
- Goederenwagens
- Overige collectie
- Documentatie
- Spoorlijn
- Seinen
- Stations en gebouwen
- Stoomlocomotieven
- Motortrams
- Personenrijtuigen
- Rijtuig SHM 501
- Rijtuig ZNSM
- Rijtuig ZE AB6
- Rijtuig ZVTM AB8
- Rijtuig NCS BC6/ (ex. GTM 21)
- Rijtuig GS 22
- Rijtuig SBM 24
- Rijtuig OG BC25
- Rijtuig OSM 34
- Rijtuig NTM C205
- Rijtuig RTM AB334
- Rijtuig RTM AB341
- Rijtuig RTM AB370
- Rijtuig RTM AB395
- Rijtuig NS BC423
- Rijtuig NS BC425
- Rijtuig NS BC455
- Rijtuig LTM 1502
- Rijtuig LTM 1504
- Rijtuig NS C290
- Rijtuigen SHM 51 t/m 61
- Tramrijtuigen B19 en B20
- Goederenwagens
- Overige collectie
Personenrijtuig AB8 van de Zeeuwsch-Vlaamsche Tramweg-Maatschappij (ZVTM)
Houten personenrijtuig op twee draaistellen.
Rijtuig AB8 werd in 1916 door Allan geleverd aan de Zeeuws-Vlaamse Tramweg-maatschappij (ZVTM). Het rijtuig verzorgde als gecombineerd eerste en tweede klasse rijtuig het reizigersvervoer op het in de jaren 1914-1928 door de ZVTM in Zeeuws-Vlaanderen in exploitatie gebrachte dichte tramnet. Het deed dienst tot in de Tweede Wereldoorlog en kwam niet ongeschonden uit de strijd. Dit was één van een serie van 16 rijtuigen die fabrikant Allan bouwde voor de ZVTM (AB 1-16), van het model dat eerder voor de lijn Zwolle – Blokzijl van de Spoorweg- Maatschappij Zwolle-Blokzijl -ZB- (later Nederlandsche Centraal Spoorweg maatschappij -NCS-) was geleverd, maar langer. Deze rijtuigen bevatten 9 zitplaatsen eerste klasse en 24 tweede klasse.
Voordat zij beschikbaar kwamen, behielp de ZVTM zich met de door de IJzendijksche Stoomtramweg – Maatschappij (IJzSM) ingebrachte rijtuigen en een of enkele gehuurde rijtuigen van de Stoomtram Breskens Maldeghem (SBM)
Aangezien zestien rijtuigen tenslotte niet genoeg leek voor het in de jaren 1914-1928 door de ZVTM in exploitatie gebrachte net, werden in 1930 nog drie nagenoeg gelijke rijtuigen, AB 17-19, geleverd door La Brugeoise. Hierin was de eerste klasse anders ingericht, zodat daar 10 zitplaatsen waren. Twee rijtuigen van de eerste serie (nrs. 15 en 16) zijn met de drie later gebouwde soortgenoten in 1936 omgebouwd tot motorrijtuigen. Ze heetten daarna ME15 en ME16.
Na de oorlog werd AB 8 een zogenaamd ‘plukrijtuig’ en leverde het onderdelen aan de overige achttien rijtuigen van dit type.
Volgens een bericht in Tramnieuws van november 1946 werden in dat jaar de rijtuigen AB 7-8 afgevoerd. Zij werden wel buiten dienst gesteld en ten behoeve van de andere rijtuigen van onderdelen ontdaan, In 1948-1949 werd het reizigersvervoer per tram bij de ZVTM opgeheven. AB 7 en 8 zijn pas in 1950 tegelijk met de niet verbouwde rijtuigen (AB1-14) voor sloop verkocht.
De rijtuigbak van AB 8 werd echter niet gesloopt en diende tot 1960 als noodwoning te Kapellebrug. Daarna ging hij als duiventil fungeren!
Op 1 december 1998 verliet de bak Zeeuws-Vlaanderen om opgenomen te worden in de collectie van de Museumstoomtram.
Het rijtuig heeft een opvallend fraai ontwerp. Het is voorzien van teakhouten latten, gesloten balkons en een lichtkap. Er zijn negen zitplaatsen eerste klasse en 24 in de tweede. Van het rijtuig ontbraken de draaistellen en het interieur. Één van de zijwanden was grondig verbouwd. Het frame en de overige wanden hadden de tand des tijds beter doorstaan. Op basis van onder andere deze gegevens is een restauratieplan opgesteld en zijn werktekeningen gemaakt, die nodig waren om belangrijke onderdelen te kunnen reconstrueren. In 2007 werd met de restauratie van het personenrijtuig begonnen. Eind 2010 was de restauratie voltooid.
De afleveringsproefrit vond plaats op 19 mei 2011 waarna het rijtuig voor de duur van het zomerseizoen werd opgeborgen. Op 6 september 2011 maakten de leden van het Genootschap Ooievaar de officiële eerste rit; sindsdien wordt het rijtuig in de dagelijkse dienst gebruikt.
Specificaties |
---|
Cultuurhistorische waardering | A-status, register Railmonumenten |
Kerncollectie? | Ja |
Bouwjaar | 1916 |
Gebouwd door | Allan te Rotterdam |
Gebouwd voor | Zeeuws-Vlaamsche Tramwegmij. (ZVTM) |
Verworven | 1998 |
Staat van het object | Dienstvaardig |
Huidige locatie | Hoorn |
Lengte over buffers | 13900 mm |
Breedte zonder richels | 2240 mm |
Hoogte v.h. dak zonder uitsteeksels | 3400 mm |
Spoorbreedte | Oorspronkelijk 1000 mm |
Aantal vaste zitplaatsen | 33 (9 Eerste klasse -A-, 24 Tweede klasse -B-) |
Aantal vaste staanplaatsen | 24 |
Totaal aantal plaatsen | 57 |
Geschiedenis |
---|
1916-1946 | in dienst als personenrijtuig |
1946-1960 | verkocht als noodwoning naar Kapelle brug |
1960-1998 | verkocht als duiventil naar Hulst |
1998 | verkocht aan de Museumstoomtram en overgebracht naar Hoorn |
1999 | overgebracht naar opslag in Zwaag |
2007 | aanvang restauratie |
2010 | restauratie voltooid |